Nikogo nie zaskoczy fakt, iż subiektywizm nie wymaga dowodu na jego istnienie. Gorzej już jest z obiektywizmem.
Trocki w przedmowie do autobiograficznej książki napisał: Obiektywizm nie polega na udanej obojętności, z jaką należycie skrystalizowana obłuda mówi o przyjaciołach i wrogach, narzucając czytelnikowi pośrednio to, co niezręcznie byłoby powiedzieć wprost. Tego rodzaju obiektywizm jest jedynie tylko salonową pułapką. Nie jest mi ona potrzebna. Z chwilą gdy poddałem się konieczności mówienia o sobie - nikomu jeszcze nie udało się napisać autobiografii nie mówiąc o sobie - nie mam żadnych powodów do ukrywania moich sympatii i antypatii, mojej miłości i nienawiści.
Możę dziwić asekuracja przy tego typu pisarstwie, bo jak namalować retrospektywę swej biografii bez wplecenia subiektywnych barw własnych odczuć?
Próba zbliżenia się do pułapu obiektywizmu wiąże się z etapowością procesu poznawczego.
Potwierdza to Tadeusz Pawłowski: Osiągniecie zasadnej, wyważonej oceny jakiegoś przedmiotu nie jest aktem jednorazowym. Przeciwnie, zbliżamy się do takiej oceny w wyniku długiego procesu kulturowego, w którym wdane niegdyś oceny poddawane są modyfikacjom, uściśleniu lub lepszemu uzasadnieniu. Subiektywizm czy obiektywizm to właściwie pytanie o paradygmat rzeczywistości.
Rozwijana przez fizykę teoria ostateczna nie koncentruje się na badaniu wybranych pól czy czasoprzestrzeni, lecz na wymianie informacji pomiędzy procesami fizycznymi: (...) materiałem, z którego zbudowany jest świat, jest informacja,Bekenstein J. D., Informacja w holograficznym wszechświecie. W: Świat Nauki, 2003 nr 9 (145) s. 33.
Dlatego Chalmers proponuje uznać, że doznanie świadomości jest właściwością podstawową, nieredukowalną do niczego prostszego.
Cztery dekady wcześniej F. Perls miał powiedzieć: Jestem przekonany, że kiedyś odkryjemy, że świadomość jest własnością wszechświata….
Moje ukochane dziedziny jakimi są fizyka czy matematyka, jakże okazały się przydatne do wyprowadzenia mało technokratycznego wniosku, że na początku była jednak forma, jakiś wzór, a nie rzecz materialna. A jeśli wzór jest ostatecznie koncepcją intelektualną – prapoczątkiem okazał się sens.
Każda peregrynacja cielesno - duchowa zaczyna się od Ja. Mały punkcik do tego... bardzo tymczasowy, a z drugiej strony … przestrzeń całego świata mniej tymczasowego.
Wg psychologii, gdy Ego może odczuwać zagrożenie swojej egzystencji, uruchamia mechanizmy obronne - z tłumieniem, wypieraniem i zaprzeczaniem na czele, które służą kontroli popędów, instynktów, nieakceptowanych potrzeb itp. To jest oczywiste, ale okazuje się, że nie tylko amoralne pragnienia są rugowane przez świadomość.
Ego jest wystarczająco silne, by dokonać wyparcia nie tylko tego, co niższe, ale również tego, co wyższe – potrafi ukryć to, co nadświadome tak samo, jak czyni to z podświadomym.Maslow A. H.: W stronę psychologii istnienia.
Przychodzą mi w związku z tym na myśl sytuacje, w których ktoś doznał czegoś mistycznego, ale pomny „absurdalności” istnienia takich doświadczeń, na szybce nadaje temu charakter złudzenia.
Goleman określa to terminem Ślepe plamki, czyli obszary wyłączonej uwagi i samooszukiwania się.
Każdy z nas wierzy, że wiernie i adekwatnie odbiera rzeczywistość, że to co widzi, słyszy, czuje i to jak te dane interpretuje, to prawda obiektywna. Jeśli pojedyncza jednostka - to sumując te byty mamy już populację. A wtedy można mówić o kolektywnych złudzeniach.
Ma na ten temat także swoje zdanie E. Fromm:
"(...)...przeciętny człowiek chociaż sądzi, że jest świadomy, w rzeczywistości żyje w półśnie. Przez półsen rozumiem to, że kontakt takiego człowieka z rzeczywistością jest tylko częściowy; większość tego, co uważa on za rzeczywistość (poza sobą lub w sobie), stanowi zespół fikcji stworzonych przez jego umysł. Zdaje on sobie sprawę z rzeczywistości tylko w takim stopniu, w jakim jest to konieczne dla jego funkcjonowania w społeczeństwie. (...)
Jest on świadomy rzeczywistości materialnej i społecznej o tyle, o ile ta świadomość potrzebna mu jest do manipulowania elementami rzeczywistości. Jest on świadomy rzeczywistości w takiej mierze, w jakiej konieczne to jest dla utrzymania się przy życiu". Psychoanaliza i buddyzm zen. W: Szkice z psychologii religii, Warszawa 1966, s. 248-9.
Czyli czym jest obiektywizm?
Na początku koncepcja, wzór, intelekt, sens. Potem wymiana informacji dającą dowód na to, że musi być nadawca i odbiorca- czyli …materia.
Dostęp do informacji ma raczej charakter selektywny i owa selektywność buduje nasze Ja.
Ukochane Ego ze ślepymi plamkami uprawia mentalno - intelektualny seks z innym ego, któremu tych ślepych plamek też nie brak. Więc mnoży się pandemia kolektywnego złudzenia.
Ukryta teoria osobowości róznicuje rodzaje atrybucji, oznaczającą w psychologii wyjaśnienie przyczyn swojego, bądź cudzego zachowania tworzone przez świadka tego zachowania.
• atrybucja wewnętrzna
• atrybucja zewnętrzna
• atrybucja globalna
• atrybucja stabilna
• atrybucje obronne
• atrybucje w służbie Ego
• podstawowy błąd atrybucji
• krańcowy błąd atrybucji
Najbardziej zainteresowała mnie atrybucja w służbie Ego, będąca mechanizmem obronnym, w taki sposób fałszującym interpretację rzeczywistości, aby dana osoba mogła wzmocnić swoją samoocenę.
To też może się dziać na różną skalę, bo albo tłumi się świadomość o swych wadach, albo podrasowuje swe Ego widząc wady tylko w innych, siebie uważając za nieskazitelną istotę.
Edwarda de Bono wprowadził pojęcie myślenie lateralne.
Oznacza on nowe spojrzenie na sytuację, dostrzeżenie nowych możliwości, przeformułowanie problemu dające szansę rozwiązania go nowymi metodami.
Myślenie lateralne to gotowość do pozbycia się sztywności w postrzeganiu i rozumieniu świata, zdolność patrzenia na problem z różnych stron. Takie podejście pozwala na świadome poszukiwanie nowych, alternatywnych rozwiązań (np. za pomocą myślenia twórczego).
Nie jest to jednak mechanizm odejścia od subiektywizmu, na rzecz obiektywizmu. Ale na pewno jest to szansa na uwolnienie subiektywizmu od przekłamań.
